De motorische ontwikkeling van uw baby stimuleren? Zo doet u dat!

De motorische ontwikkeling van uw baby maakt ontzettende sprongen in het eerste jaar. Sommige kinderen gaan sneller dan anderen maar dat is niet erg. Er zit namelijk veel variatie en spreiding in de motorische ontwikkeling van een baby. Vaak wordt “het los lopen” als de belangrijkste motorische mijlpaal gezien. Voordat uw kind los gaat lopen zijn er echter ook andere belangrijke mijlpalen te behalen. De volgende mijlpalen zullen verder worden toegelicht: omrollen, zelfstandig zitten, tijgeren, kruipen en loslopen.

Mijlpaal 1: Mijn baby rolt om!

Voor het omrollen heeft uw baby veel spierkracht nodig waardoor het niet vaak zal gebeuren voordat het 4 maanden oud is. Rond de 6 maanden en na veel oefenen zal het steeds vaker en bewuster gedaan worden. Uw baby zal vermoedelijk beginnen met het rollen van zijn rug naar zijn buik en vervolgens van zijn buik naar zijn rug.
Elk kind ontwikkelt zich op zijn manier en tempo. Daarom is het niet raar als uw baby pas bij 8 maanden beiden kanten oprolt. Toch kan het nuttig zijn om uw baby te helpen zodat het meer spierkracht krijgt en zo het omrollen stimuleert.

  • Voor het omrollen is het belangrijk dat uw baby zijn hoofd kan optillen. De nekspieren moeten dus sterk genoeg zijn. Dit kan geoefend worden door uw baby vanaf week 1 na de geboorte dagelijks meerdere keren een korte tijd op de buik te leggen. Bouw dit op naar een aantal minuten per keer totdat uw baby met gemak op de buik kan blijven liggen.
  • Als u uw baby wilt helpen om van de rug naar de buik de rollen, kunt u helpen door hem met een speeltje naar rechts te laten kijken en op datzelfde moment het linkerbeen over het rechterbeen te buigen. Op deze manier leert uw baby zelf de spieren van de romp te gebruiken en het hoofd op te tillen. Als uw kind het hoofd optilt zal het vanzelf doorrollen naar de buik. Kan uw kind dit nog niet dan kunt u hem voorzichtig helpen met doorrollen.
  • Als uw baby op zijn buik ligt kunt u een speeltje hoger aanreiken zodat hij zijn arm moet uitstrekken. Hierdoor verplaatst zijn gewicht naar één kant waardoor hij aangezet wordt tot rollen naar zijn rug.

Een aantal dingen die belangrijk zijn om aan te denken.

  • Geef uw kind de ruimte om zich te ontwikkelen. In een wipstoel zal uw kind niet leren omrollen. Op een speelkleed wel.
  • Leg de speeltjes niet te dichtbij maar juist iets verder. Zo moet uw kind meer moeite doen om het te pakken.
  • Oefen altijd het rollen naar beide kanten!
  • Bouw het geven van hoeveelheid hulp af zodat uw baby steeds meer zelf zal moeten doen om zichzelf om te rollen.

Mijlpaal 2: mijn baby gaat zelfstandig zitten!

Tegen de tijd dat uw baby zich kan omrollen zal het ongeveer toe zijn aan zitten. Het kunnen zitten kan variëren van 6 tot 11 maanden maar veel baby’s zitten zelfstandig bij 9 maanden. Waar kunt u op letten bij het oefenen van het zitten?

  • Uw baby lijkt het erg leuk te vinden om te zitten en ook u vindt het leuk als uw baby vroeg kan zitten maar wees voorzichtig en oefen korte momenten. De spieren van uw baby moeten sterk genoeg zijn om een goede zit-positie te kunnen aanhouden.
  • Als uw kind nog niet sterk genoeg is om te zitten, laat het dan nog veel in buiklig spelen. Hierdoor worden nek- en rugspieren sterker waardoor het daarna beter zal gaan zitten.
  • In het begin zal het nog moeilijk zijn voor uw baby om de balans te bewaren en kan het makkelijk omvallen. Zorg daarom altijd voor een veilige omgeving met kussens en blijf erbij als jullie aan het oefenen zijn.
  • Als uw kindje nog wat wiebelig is kunt u zijn benen iets wijder zetten waardoor het steunvlak groter is. Hierdoor zit hij stabieler. Ook kunt u zijn handen vasthouden voor steun of hem op die manier juist een beetje uit balans brengen. Hiermee oefent hij om zijn spieren aan te spannen en niet om te vallen.
  • Let op dat u uw kind niet te vroeg en te vaak laat zitten. Het zal gewend raken aan het zitten op de billen en het kan zijn dat het zich ontwikkelt tot een billenschuiver. Hierdoor kan het lastiger worden om hem te leren kruipen of zal hij het kruipen overslaan.

Op het internet worden tegenwoordig veel soorten stoeltjes aangeboden om uw baby sneller te leren zitten. Wees hier kritisch op en vraag het bij twijfel na bij een kinderfysiotherapeut. De meeste baby’s hebben namelijk geen hulpmiddel nodig maar moeten gewoon nog iets sterker worden.

Als uw baby zelfstandig kan zitten dan kan het ook veilig mee in een fietsstoeltje! Denk eraan dat dit erg vermoeiend is en start daarom met korte afstanden. Bouw deze langzaam op zodat uw baby eraan kan wennen.

Mijlpaal 3: Mijn baby kan tijgeren!

Wat is tijgeren eigenlijk? Tijgeren en kruipen worden nog wel eens door elkaar gehaald. Tijgeren is het voorwaarts verplaatsen van uw baby terwijl de buik contact maakt met de onderlaag. Dit doet hij door zichzelf met de voeten af te zetten en zijn armen te gebruiken om zich vooruit te trekken. In het begin zal uw baby echter rondjes draaien om zijn as, dit wordt pivoteren genoemd. Vervolgens kan het zijn dat uw baby zich eerst naar achter verplaatst. Na wat oefenen leert hij hoe vooruit te komen.
De gemiddelde leeftijd dat kinderen langzaam beginnen te tijgeren ligt rond de 7-8 maanden. Het kan zo zijn dat uw baby deze stap overslaat en direct gaat kruipen.

 

Om het tijgeren te stimuleren kunt u het volgende doen:

  • Leg uw baby op de buik op de grond en zorg ervoor dat zijn voeten bloot zijn zodat hij meer grip heeft. Buig een been voorzichtig zodat de knie naar buiten wijst. Laat uw baby voelen dat hij zich met de voet kan afzetten en geef hem vervolgens de tijd om dit zelf te doen. Herhaal dit vervolgens met het andere been.
  • Geef uw baby een doel om te tijgeren. Leg bijvoorbeeld een speeltje net buiten handbereik.
  • Tijgeren is makkelijker op een gladde ondergrond dan op vloerbedekking of een vloerkleed. Laminaat o.i.d. glijdt namelijk beter.

Let ook op het volgende:

  • Als uw kind kan tijgeren dan zal het zich door het huis verplaatsen! Zorg dat uw huis veilig is. Denk hierbij aan o.a. stopcontacten, giftige planten en/of huisdieren.
  • Ontwikkelen kost tijd dus denk niet dat uw baby na één keer oefenen kan tijgeren. Oefen regelmatig korte momenten en gun uzelf en uw baby de tijd.

Mijlpaal 4: Mijn baby kan kruipen!

Na het tijgeren zal uw baby vermoedelijk gaan kruipen. Hiervoor moet hij sterk genoeg zijn want in plaats van zich voort te trekken moet hij op zijn handen en knieën kunnen steunen. Uw baby leert om met zijn armen en benen samen te werken en leert deze onafhankelijk van elkaar te bewegen. In deze fase worden de spieren in de romp en heupen sterk gemaakt om daarna te kunnen staan en lopen. Het kruipen zorgt voor verbindingen tussen de linker- en rechterhersenhelft en is daarom een belangrijke vaardigheid.

Kinderen gaan kruipen tussen de 7 en 13 maanden maar de meesten rond de 10 maanden. Ook zijn er kinderen die deze fase overslaan omdat zij na het tijgeren gelijk gaan lopen of omdat het billenschuiven voor hen een makkelijkere manier van voortbewegen is.

Kinderfysiotherapeuten vinden het belangrijk om het kruipen te stimuleren om eerdergenoemde voordelen. Ook kan het zijn dat uw kind minder kracht in de romp en benen ontwikkelt waardoor het later zal gaan lopen. Probeer uw kind daarom altijd te leren kruipen totdat het zelfstandig kan lopen. Daarna is lopen praktischer en zal een kind niet meer teruggaan naar het kruipen.

  • Begin met kleine stapjes en probeer uw baby in kruiphouding te houden. Uw kind hoeft niet gelijk vooruit te komen. Het behouden van de houding is de eerste stap.
  • Let hierbij op de ondergrond. Als u een gladde ondergrond heeft zullen de benen van uw baby sneller uit elkaar gaan en zal het kruipen moeilijker zijn. Een vloerkleed of speeltegels van foam kunnen hierbij helpen.
  • Leg een speeltje neer welke hij wilt pakken en waarvoor hij zijn gewicht moet verplaatsen naar één kant. Dit heeft hij nodig om later zijn hand los te krijgen van de grond en naar voren te zetten.
  • Als uw baby de kruiphouding kan behouden dan kunt u hem met een speeltje uitlokken om zich te verplaatsen. Let het speeltje iets buiten zijn bereik. Als hij zelf zijn handen vooruit kan bewegen maar zijn benen nog niet dan kunt u hem met de benen helpen. Hij kan niet alles tegelijk leren!
  • Let erop dat het kruipen een vermoeiende activiteit is en ook niet binnen een dag geleerd. Oefen meerdere korte momenten op een dag en laat uw baby tussendoor ook tot rust komen.
  • Als uw kind kan kruipen let er dan wederom op dat de omgeving veilig is!

Mijlpaal 5: Mijn baby zet zijn eerste stapjes!

De gemiddelde leeftijd dat een kind los gaat lopen ligt rond de 14 maanden. Geen zorgen als dit niet het geval is want tussen de 10 en de 18 maanden valt ook binnen de norm.

Uw kind zal zich eerst gaan optrekken aan voorwerpen. Op deze manier ontwikkelt de kracht in de benen. Vervolgens zal het met steun aan voorwerpen zoals de box, de bank of de salontafel zijwaarts gaan lopen. Dit zijn de eerste stapjes! Daarna zal hij stapjes los gaan maken tussen voorwerpen of tussen papa en mama die dicht bij elkaar staan. Langzaam worden de afstanden die uw kind zonder steun kan lopen groter. In het begin weliswaar met een breed gangspoor en de armen stijf maar naarmate uw kind meer oefent zal het gangspoor zich versmallen en de armen zullen ontspannen.

Op internet zijn hulpmiddelen te verkrijgen die kinderen zouden helpen sneller te leren lopen. Wees ook hier kritisch op en vraag het na bij een kinderfysiotherapeut als u twijfels heeft. Uw kind zal lopen wanneer het daar klaar voor is en heeft, als het gezond is, geen loophulpmiddelen nodig.

Als uw kind toch wat hulp kan gebruiken bij het leren lopen dan kunt u het volgende oefenen.

  • Leg een speeltje aan de andere kant van de bank of de salontafel zodat hij langs het meubel kan lopen om het speeltje te pakken.
  • Als uw kind zelfstandig kan gaan staan, steek dan uw handen naar hem uit en lok hem zo uit om naar u toe te lopen. Zorg dat dit in het begin een kleine afstand is en maak deze dan steeds groter.
  • Laat uw kind thuis op blote voeten lopen. Zo heeft hij meer grip en oefent hij beter zijn balans. Let wel op dat de ondergrond dan niet te koud is.
  • Als uw kind buiten gaat lopen zijn schoenen pas nodig. Let hierbij op dat de maat goed is want dit is erg belangrijk. Kindervoeten hebben goede ondersteuning en daarom dus goede schoenen nodig. Ga voor het beste advies naar een kinderschoenenwinkel en laat daar ook de juiste maat meten.

Wat kan een kinderfysiotherapeut voor u betekenen?

De kinderfysiotherapeut weet precies hoe de motorische ontwikkeling van een kind eruit hoort te zien en kan u en uw kind helpen om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. Denkt u dat uw kind een achterstand heeft of weet u het niet zeker? Neem dan contact op met een geregistreerde kinderfysiotherapeut bij u in de buurt.

Wat kost kinderfysiotherapie?

Voor kinderfysiotherapie worden geen extra kosten in rekening gebracht en u hoeft geen eigen risico te betalen. Kinderen onder de 18 jaar hebben altijd recht op 18 behandelingen vanuit de basisverzekering. Daarna kan eventueel nog aanspraak worden gemaakt op de aanvullende verzekering. Voor kinderfysiotherapie is geen verwijzing nodig.