Tekst
Lettertype

Kind Links- of rechtshandig?

Links- of rechtshandig?

In de eerste levensjaren maakt een kind talloze ontwikkelingen door. Van motorische ontwikkelingen zoals tijgeren, leren lopen en schrijven. Maar daarnaast ook cognitieve ontwikkelingen zoals waarnemen en voelen. Dingen voelen, oppakken, tekenen, schrijven en knutselen zijn ook belangrijk voor een kind. Maar het ene kind doet dit met zijn/haar linkerhand en de andere met zijn/haar rechterhand. Hoe zit dit nu precies? Is de voorkeurshand(links- of rechtshandig) aangeleerd of aangeboren? En wanneer kun je definitief vaststellen wat de voorkeurshand is?

De eerste jaren

Bijna iedere baby wordt rechtshandig geboren. De oorzaak hiervan is nog onduidelijk. De positie van de baby in de buik van de moeder zou een mogelijke oorzaak kunnen zijn. De meeste baby’s liggen namelijk met hun rechterkant dichterbij de buikwand van de moeder waardoor de baby aan die kant mogelijk meer prikkels ontvangt. De eerste jaren zijn cruciaal voor de ontwikkeling voor een voorkeurshand. Het is in deze fase belangrijk dat beide handen gebruikt worden om de motoriek van beide handen te ontwikkelen en de spieren te versterken. Als u toch merkt dat uw kind al snel een voorkeushand heeft, raden wij aan om het gebruik van de andere hand ook te stimuleren. Vanaf het 3e levensjaar ontwikkelt een kind een voorkeurshand en is dit duidelijker zichtbaar. Echter kan dit tot een leeftijd van 6 jaar nog veranderen. Vanaf 6 jaar kun je pas echt zien of uw kind rechts- of linkshandig is.

Hoe komt het dat het ene kind linkshandig is en het ander rechtshandig?

Een voorkeurshand (links- of rechtshandig) is in de meeste gevallen genetisch bepaald. Maar dat is niet altijd het geval. Een kind met twee rechterhandige ouders kan gewoon linkshandig worden. Ook eeneiige tweelingen kunnen een verschillende voorkeurshand ontwikkelen. Naast de genen zijn er nog vele andere factoren die van invloed zijn op de voorkeurshand. Zo is de omgeving van het kind en de manier waarop dingen aangeboden worden een factor die mee telt, maar ook de hersenen, geslachtshormonen, geboortegewicht en vele andere niet-genetische invloeden waar we eigenlijk nog te weinig over weten tellen waarschijnlijk mee. Ongeveer 10-15% van de kinderen is linkshandig.

Hoe herken ik een voorkeurshand?

Een voorkeurshand(links- of rechtshandig) begint zich rond het 3e levensjaar te ontwikkelen. Toch zijn er enkele signalen die al in een eerder stadium te herkennen zijn. Heeft uw kind bijvoorbeeld een voorkeurshouding met het hoofd naar een bepaalde kant? Dan is de kans groot dat die kant ook zijn voorkeurshand wordt. Daarnaast kan het zijn dat uw kind alles met dezelfde hand doet, wat kan wijzen op een vroege voorkeurshand. Hierbij kunt u denken aan;

  • Voorwerpen pakken en hanteren;
  • Torens bouwen;
  • Lepel of ander bestek gebruiken;
  • Hand in de mond stoppen;
  • Zwaaien en wijzen;
  • Boekjes lezen en bladzijdes omslaan;
  • Potloden pakken en kleuren (ook als de potloden naast de andere hand liggen).

Voorkeurshand

In de eerste levensjaren is het belangrijk dat beide handen worden gestimuleerd en is het wisselen tussen links en rechts dus juist een goed teken, zodat het kind breed ontwikkeld. Echter in de loop van de jaren (rond 3 jaar) zal een voorkeurshand ontstaan. Richting de kleuterfase zal uw kind ook veel meer specifieke motorische taken moeten uitvoeren met de handen, zoals knippen en tekenen op school, maar ook met bestek eten of zelf aan- en uitkleden met gebruik van ritsen, knoopjes en veters strikken. Omdat het met name voor het schrijven fijn is dat er een voorkeurshand ontstaat waar het kind goed en netjes mee kan schrijven, is het in de kleuterfase soms nodig om hier een kind in te ondersteunen. Indien er geen voorkeurshand is en beide handen even goed zijn, is het kiezen voor de rechterhand het meest voor de hand liggend. Dit omdat het schrijfonderwijs voor rechtshandigen makkelijker is, maar ook vele andere producten makkelijker te hanteren zijn met rechts. Denk maar aan kranen, deurklinken, toetsenbord en muis etc.

Hoe kunnen wij uw kind helpen?

Indien er vragen zijn over de voorkeurshand kunnen wij onderzoeken of dit een probleem is of dat uw kind nog in ontwikkeling is en de voorkeur wellicht later zal komen. Afhankelijk van de fase, leeftijd en noodzaak van de voorkeurshand (schrijfonderwijs), kunnen wij hierin advies en/of oefeningen geven om deze op een goede manier te stimuleren. Echter is dit helemaal afhankelijk van de hulpvraag en of er daadwerkelijk een probleem is. Neem gerust contact op of maak hier uw afspraak.