Wat is een voorkeurshouding bij baby’s en wat kan ik er aan doen?

Kijkt uw kind meer dan 75% naar dezelfde kant? Heeft uw kind een afplatting aan één zijde van het achterhoofd? Mogelijk heeft uw kind dan een voorkeurshouding!

Wat is een voorkeurshouding?

Er zijn heel veel verschillende voorkeurshoudingen en verschillende oorzaken voor te noemen. Een voorkeurshouding zonder duidelijke oorzaak noemt men een Posturale Torticollis.

  • Kijkt uw kind 75% van de tijd naar dezelfde zijde?
  • Kunt u uw kind niet of moeilijk uitlokken om naar de andere zijde te draaien?
  • Lukt dit wel met behulp van een zachte hand?

Als u bovenstaande vragen met ‘ja’ kunt beantwoorden dan kan er sprake zijn van een Posturale Torticollis, oftewel een voorkeurshouding.

Hoe ontstaat een voorkeurshouding?

Er bestaan verschillende theorieën over het ontstaan van een voorkeurshouding maar helemaal duidelijk is het niet.

  1. De positie en ligging van de baby tijdens de zwangerschap: in de laatste weken is er minder ruimte in de buik waardoor een voorkeurshouding kan ontstaan.
  2. De aard en duur van de bevalling: bij een langdurige bevalling is de kans op een voorkeurshouding groter. Volgens sommige theorieën komt dit doordat er dan een overbelasting optreedt in het hoogste deel van de halswervelkolom.
  3. Verzorgingsfactoren in de eerste week na de bevalling. Hieronder kan worden verstaan:
  • Constante rugligging van de baby zonder wisseling van het hoofd.
  • Geen buikligging of zijligging stimuleren.
  • Langdurig gebruik van zitstoeltjes of strakke kleding waardoor weinig mogelijkheid is om te bewegen.
  • Voeden/verschonen vanaf dezelfde zijde.
  1. Factoren in het kind zelf. Een vertraagde motorische ontwikkeling van de baby of verminderde spierkracht kan ook leiden tot een voorkeurshouding.
  2. Andere risicofactoren zijn:
  • Eerste zwangerschappen;
  • Vroege indaling;
  • Stuitligging;
  • Meerlingzwangerschap;
  • Te vroeg geboren;
  • Kunstverlossing zoals vacuümpomp;

Het gevolg: een plat achterhoofd

De schedel van een pasgeboren baby is nog niet volledig verbeend. De open schedelnaden en fontanellen zorgen ervoor dat de schedel van uw baby door kan groeien. De voorste fontanel sluit meestal rond de leeftijd van 2,5 jaar en de achterste ronde leeftijd van 2-3 maanden. Tot die tijd is de schedel daarom vervormbaar.

Als een kind ook in wakkere periodes alleen maar op zijn rug ligt of altijd naar dezelfde kant kijkt, dan wordt de druk op dat deel van het hoofd te groot en zal de schedel vervormen. Er ontstaat een afplatting. De locatie van de afplatting is afhankelijk van de voorkeur van de baby. Sommige baby’s ontwikkeling een voorkeur naar rechts of naar links maar het kan ook zijn dat het kind naar boven kijkt. In dat geval zal de afplatting recht op het achterhoofd zijn.

De afplatting heeft geen grote gevolgen voor de gezondheid van het kind maar het kan wel een vertraging in de motorische ontwikkeling veroorzaken. Zoals het niet willen rollen naar de andere kant dan de voorkeurskant. Ook kan het een disbalans in de spieren van de nek veroorzaken en het kan zijn dat de asymmetrie zichtbaar wordt in het gezicht.

 

Hoe kan een voorkeurshouding worden voorkomen?

Tijdens de zwangerschap kunt u al bedacht zijn op het voorkomen van een voorkeurshouding door het aanschaffen van goede spullen. Verloskundigen, zwangerschapsdocenten en medewerkers van de kraamzorg kunnen u daarbij helpen. Bij het kopen van een kinderwagen, autozitjes, commode en een bed kan er met bepaalde eisen rekening gehouden worden.

Als de baby geboren is kunnen de volgende adviezen opgevolgd worden om een voorkeurshouding te voorkomen.

  • Overdag en ’s nachts het hoofd draaien naar beiden kanten.
  • Vanaf de eerste week dagelijks buikligging oefenen als uw baby wakker is.
  • Langdurig gebruik van autostoeltje of andere stoeltjes vermijden.
  • Flesvoeding afwisselend links en rechts geven. Ook zijn er andere voedingshoudingen zoals op de bovenbenen waarbij de voeten op bijvoorbeeld de salontafel steunen.

Belangrijkste tips bij een voorkeurshouding

Als er toch een voorkeurshouding is ontstaan dan is het belangrijk om deze zo snel mogelijk te verminderen om zo de ernst van de afplatting te beperken. De tips hierboven kunnen dan ook toegepast worden. Houd hierbij rekening met wat de aandacht trekt van uw baby. Licht, geluid, gekleurde voorwerpen of personen kunnen de aandacht trekken. Als de baby bijvoorbeeld altijd van dezelfde kant benaderd wordt als hij in bed, in de box of in de commode ligt dan kan dit de voorkeurshouding in de hand werken. Als er iets in bed of in de box ligt wat zijn of haar aandacht trekt, kan dit ook het geval zijn. Probeer de aandacht dan te trekken vanaf de andere kant.

Mocht uw baby het niet fijn vinden om op de buik te liggen dan kan het helpen om hem op uw borst te leggen. Hierdoor raakt het gewend aan het liggen op de buik en is er geen druk op het achterhoofd. Dit kan langzaam uitgebreid worden totdat uw baby zelf op de buik kan liggen.

Houd ook bij het verschonen rekening met de voorkeurshouding. Iedereen heeft een voorkeurskant wat betreft verschonen maar leer uzelf aan om het ook vanaf de andere kant te doen als dit nodig is om uit de voorkeur te komen. Als het goed is blijft de ouder interessanter dan de muur!

Voorkeurshouding en kinderfysiotherapie

Kinderfysiotherapie is aangetoond effectief bij baby’s met een voorkeurshouding. De kinderfysiotherapeut kan in een vroeg stadium helpen om een eventuele oorzaak voor de voorkeurshouding te vinden maar vooral kan het hulp bieden bij het verhelpen ervan. Hiermee kunnen de gevolgen worden beperkt.

De kinderfysiotherapeut doet een grondig onderzoek om te bepalen of er een onderliggende oorzaak is voor de voorkeurshouding. Aan de hand van dat onderzoek wordt een behandelplan bepaald. Bij een voorkeurshouding zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak zijn een aantal sessies met adviezen vaak voldoende. Bij B&B Kidscare krijgt u een formulier met adviezen mee zodat u deze thuis altijd nog kunt nalezen!

 

Wat kost kinderfysiotherapie?

Voor kinderfysiotherapie worden geen extra kosten in rekening gebracht en u hoeft geen eigen risico te betalen. Kinderen onder de 18 jaar hebben altijd recht op 18 behandelingen vanuit de basisverzekering. Daarna kan eventueel nog aanspraak worden gemaakt op de aanvullende verzekering. Voor kinderfysiotherapie is geen verwijzing nodig.